27.11.2010 8:21

Telefonia komórkowa, a nasze zdrowie

W Polsce jest kilkanaście milionów użytkowników telefonów komórkowych. Słychać je niemal wszędzie, także tam, gdzie aparaty bezprzewodowe zdecydowanie nie powinny być używane - m.in. w teatrze, kościele, na koncertach. Od czasu wprowadzenia tego typu telefonii rozprzestrzenianie się rozmaitych informacje, mniej lub bardziej sprawdzonych, na temat negatywnego wpływu telefonów komórkowych na zdrowie ich użytkowników. Od czasu do czasu pojawiają się informacje o - rzekomych przypadkach nowotworów czy białaczek stwierdzonych u właścicieli telefonów komórkowych, których to schorzeń przyczyną miało być właśnie korzystanie z tych udogodnień cywilizacyjnych. Także mieszkańcy miejsc, w których ulokowano bazowe stacje przekaźnikowe, mają jakoby zapadać na różne choroby.

Zarówno telefony jak i stacje bazowe wiążą się z promieniowaniem elektromagnetycznym. Źródłami promieniowania elektromagnetycznego w środowisku są też: linie wysokiego napięcia, nadajniki radiowe i telewizyjne, kuchenki mikrofalowe, telewizory, pierwiastki promieniotwórcze, a nawet energia docierająca na Ziemię z kosmosu.

Naukowcy z wielu krajów są raczej zgodni - prawidłowo wykonana i zamontowana stacja bazowa nie ma negatywnego wpływu na otoczenie. Dzieje się tak z kilku powodów. Główny to fakt, że stacja taka posiada małą moc - zbyt małą, aby wywołać jakieś wykrywalne efekty biologiczne. Jednak jak wykazali francuscy badacze, wśród mieszkańców okolic stacji bazowych obserwuje się częstsze występowanie dolegliwości, takich jak: bóle i zawroty głowy, problemy ze snem, pamięcią i koncentracją, drażliwość, depresja oraz spadek libido. Badacze wykazali ponadto zależność pomiędzy występowaniem dolegliwości a odległością od stacji bazowej. Istotny statystycznie wzrost liczby skarg na nadmierne zmęczenie obserwowano do 300 m od lokalizacji nadajnika, zaś największe nasilenie objawów, takich jak bóle głowy i zaburzenia snu - obserwowano u osób mieszkających w odległości do 200 m od masztów telefonii cyfrowej. Wśród mieszkańców zajmujących lokale położone do 100 m od stacji bazowej częściej obserwowano drażliwość, depresję, zawroty głowy oraz spadek libido. Jak sugerują autorzy badania, minimalna odległość budynków mieszkalnych od stacji odbiorczo-nadawczych nie powinna być mniejsza niż 300 m.
Niestety, tam gdzie są telefony komórkowe, muszą być stacje bazowe. Umieszcza się je tak, by właściciel telefonu zawsze znajdował się w zasięgu przynajmniej jednej stacji. W efekcie cały kraj pokryty jest siecią stacji przekaźnikowych. Obecnie powszechne jest zjawisko montowania aparatury odbiorczo-nadawczej na dachach budynków mieszkalnych, kościołów czy szpitali, co budzi uzasadniony sprzeciw społeczny i jest źródłem lokalnych konfliktów. Mieszkańcy różnych miejscowości bronią się przed ich budową na zamieszkałych przez nich budynkach czy na sąsiednich terenach. Część właścicieli obiektów, na których stawiane są maszty podchodzi do tego problemu komercyjnie. Za zgodę na budowę masztu operator płaci określone pieniądze. Operatorzy wykupują także grunty prywatne pod budowę niezbędny urządzeń.

Zgodnie z obowiązującym prawem maszt może postawić operator telefonii komórkowej dysponujący działką, pozwoleniem na budowę i raportem o oddziaływaniu na środowisko. W sprawie budowy nie musi pytać mieszkańców sąsiednich terenów o zdanie. Przy obecnym prawie jedyną szansą walki są zapisy w planach zagospodarowania, zakazujące budowy masztów w konkretnych miejscach. Zakaz budowy masztów istnieje tylko na terenach uzdrowiskowych.

Już niebawem liczba zlokalizowanych wśród zabudowań stacji bazowych telefonii komórkowych może wzrosnąć. 17 lipca 2010 r. weszła w życie przyjęta 8 kwietnia 2010 r. przez Sejm ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Na mocy tej ustawy zniesione zostały bariery, które przeszkadzały inwestorom w unowocześnieniu i w rozbudowie sieci telekomunikacyjnej. Ustawa nakazuje m.in. władzom lokalnym dostosować plany zagospodarowania przestrzennego do nowych przepisów, co oznacza dopuszczenie możliwości lokalizacji masztu niemal w każdym miejscu w Polsce.

- Przepisy prawa nie zawierają uregulowań określających wprost odległości sytuowania stacji bazowych od zabudowań mieszkalnych – mówi Teresa Jakutowicz z Ministerstwa Infrastruktury.

Zgodnie z nowymi przepisami tylko wolno stojące konstrukcje wsporcze anten i urządzeń radiowych, w tym wolno stojące maszty antenowe i wieże antenowe, są uważane za obiekty budowlane. Budowlami telekomunikacyjnymi nie są już maszty i anteny montowane na dachach budynków. Są one zaliczane do kategorii urządzeń. W praktyce ma to bardzo duże znaczenie. Montaż samej anteny na istniejącym już obiekcie nie wymaga pozwolenia na budowę. Inwestor ma prawo do założenia takiej aparatury, pod warunkiem, że jej moc i częstotliwość jest zgodna z warunkami, o jakich mowa w odpowiednim rozporządzeniu Rady Ministrów. Pozwolenie na budowę będzie konieczne jedynie w przypadku instalowania wolno stojącego masztu lub anteny. O pozwolenie będzie też musiał wystąpić inwestor, jeżeli wznoszony przez niego obiekt będzie znacząco oddziaływał na środowisko lub obszar Natura 2000.

więcej na ten temat w najbliższym papierowym wydaniu „Wyspiarza niebieskiego”

Na podstawie publikacji dostępnych w Internecie