15.07.2025 5:57

Terminal, terminalem, ale co z wodą pitną dla mieszkańców?

Zakład Wodociągów i Kanalizacji kierowany od niedawna przez Dorotę Janowicz zwrócił teraz uwagę na pewien istotny aspekt związany z planami budowy Głębokowodnego Terminalu Kontenerowego (GTK). Mianowicie w żadnym z dostępnych opracowań dotyczących tak dużej inwestycji jak GTK ( czyli raporcie o oddziaływaniu na środowisko sporządzonego na potrzeby decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia oraz analizie i ocenie skutków budowy głębokowodnego terminalu kontenerowego) nie została przeprowadzona analiza wpływu wycinki lasów na potrzeby inwestycji na stan i jakość wód podziemnych słodkich. Jest to bardzo ważne zagadnienie, gdyż planowany GTK będzie znajdować się na obszarze Jednolitych Części Wód Podziemnych obejmujących swoim zasięgiem wyspy Uznam, Karsibór i część wyspy Wolin. Natomiast wycinka lasów ma istotny wpływ na zasoby wód podziemnych. Zakłócenia w tej sferze budzą obawy w kwestii przyszłej dostępności do wody słodkiej dla mieszkańców Prawobrzeża Świnoujścia .

Jaki wpływ na zasoby wody ma wycinka lasu pokazuje poniższa tabela :  

       Podsumowując zapisy tabeli zalesione tereny są kluczowe dla bezpieczeństwa wodnego i równowagi hydrogeologicznej, a  wycinka lasów = mniejsze zasoby wód podziemnych + gorsza jakość + większe ryzyko susz. Stąd też jak zaznacza D. Janowicz aby oszacować dokładny wpływ wycinki lasu pod GTK na zasoby wody konieczne by było przeprowadzenie odpowiednich analiz hydrogeologicznych, z uwzględnieniem ilości opadów, zmiany ukształtowania terenu itp.

         Uzupełniając informacje na ten temat należy przypomnieć, że na wyspie Wolin zlokalizowane jest m.in Ujęcie Wody (UW)  „Na Wydmach”, z którego zasilana jest prawobrzeżna część miasta. Poza fragmentem drogi dojazdowej planowany GTK ma być położony poza obszarem strefy ochrony ujęcia „Na Wydmach”. Jednakże nie tylko ma być położony w jej bezpośrednim sąsiedztwie, ale również związana jest z nim wycinka dużych obszarów leśnych. UW „Na Wydmach” znajduje się na północ od drogi S3 i torów kolejowych na zachód od podziemnego miasta. Ujęcie zapewnia 50% zasobów wody pitnej dla prawobrzeżnego Świnoujścia (mieszkańcy i zakłady przemysłowe), czyli potencjalne skażenie lub obniżenie zwierciadła wody w studniach znajdujących się na tym ujęciu pozbawia wody słodkiej 50% odbiorców. Natomiast Świnoujście obecnie nie posiada możliwości zastąpienia ewentualnego niedoboru innymi zasobami wody słodkiej. Jakość wody słodkiej określa się pod kątem stanu chemicznego i ilościowego.  W tym rejonie stan chemiczny jak i ilościowy określany jest jako słaby. Planowana inwestycja GTK oraz przyszłe drogi dojazdowe i istniejąca rozbudowana S3 oraz linia kolejowa znajdują się w strefie ochrony bezpośredniej i pośredniej tego ujęcia.

Jakie ta sytuacja rodzi  zagrożenia? :

1.      Negatywne oddziaływanie (obecne) ze strony czynników zewnętrznych:

- budowa i eksploatacja drogowych tras komunikacyjnych,

- działalność przemysłowa, m.in. porty i działalność przeładunkowa

- trasa kolejowa

Już w chwili obecnej UW „Na Wydmach” jest zagrożone skażeniem.

2.      Dodatkowe zagrożenia dla stanu wód UW „Na Wydmach” w przypadku powstania GTK:

- w trakcie realizacji prac budowlanych na lądzie: zanieczyszczenie substancjami niebezpiecznymi pochodzącymi z pracy maszyn i transportu; obniżenia zwierciadła wód gruntowych podczas odwadniania wykopów; inne zanieczyszczenia substancjami używanymi podczas prac budowlanych

- podczas eksploatacji GTK: zanieczyszczenie substancjami niebezpiecznymi pochodzącymi z awarii jednostek transportu drogowego i kolejowego oraz infrastruktury i urządzeń pracujących na lądzie w porcie kontenerowym oraz ewentualnych zdarzeń i katastrof w ruchu lądowym

Już teraz wiadomo, że  wzmożony ruch na S3 i ewentualne korki dodatkowo przyczynią się do zagrożenia jakości wód na tym ujęciu. Powyższe zagrożenia zostały zdefiniowane w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko (na podstawie, którego została wydana Decyzja RDOŚ) oraz w Raporcie Rady Programowej powołanej przez Radę Miasta Świnoujście. Natomiast dodatkowym długoterminowym zagrożeniem dla wód słodkich prawobrzeża jest właśnie planowana wycinka lasów. Niestety nie znamy jej konsekwencji gdyż nie zostały wykonane stosowne pod tym kątem  badania i analizy. Trzeba podkreślić, że w dostępnych w ZWIK-u  dokumentach brak jest  Opinii Hydrogeologicznej, która powinna być wykonana na potrzeby tak dużej inwestycji. Natomiast takie opinie są przykładowo wydane dla budowy S3, czy Tunelu pod Świną. W takiej opinii zaś określa się zagrożenia i zalecenia dla Inwestora po to żeby im skutecznie przeciwdziałać.

Wn na podstawie opracowania D. Janowicz