WYSPIARZ niebieski
Jedyny tygodnik ukazujący się w Świnoujściu, Międzyzdrojach i Wolinie
18.09.2025 20:05
W sobotę rusza tegoroczny Uznamski Festiwal Muzyki
Jak brzmi Finlandia? Tego właśnie można doświadczyć przez trzy tygodnie podczas Uznamskiego Festiwalu Muzyki na słonecznym wybrzeżu Zatoki Pomorskiej: z fińskimi gwiazdami śpiewu, takimi jak sopranistka Camilla Nylund i basista Mika Kares, którzy od lat są stałymi bywalcami festiwalu w Bayreuth.
Będziemy oczywiście świętować najsłynniejszego fińskiego muzyka, Jeana Sibeliusa, z Baltic Sea Philharmonic i NDR Elbphilharmonieorchester. Cofniemy się również do XVII wieku z Fińską Orkiestrą Barokową i do naszej bezpośredniej teraźniejszości z grupą TampereRaw. Esko Laine, kontrabasista Orkiestry Filharmonii Berlińskiej, przybliża nam fińskie tango ze swoim zespołem, Anna Morottaja pieśni Lapończyków z północnej Laponii. Muzyka kameralna z Davidem Geringasem i Grand Trio Vilnius w zamku Stolpe, muzyka chóralna z chórem męskim Uniwersytetu Helsińskiego w kościele, tango w namiocie na plaży lub fiński zespół kobiecy Värttinä - Finlandia może być tym wszystkim. I to nie tylko muzyka, można też posłuchać literatury: powieści Siedmiu braci Aleksisa Kivi, czytanej przez Roberta Stadlobera, czy fińskich opowiadań z XX wieku z Frankiem Arnoldem.
Uznamski Festiwal Muzyki 2025 Program PL
Filharmonia Bałtycka - Koncert Otwarcia
Data: sobota, 20.09.2025
Godzina: 20:00
Wykonawcy: IIDAMARI AHONEN (skrzypce), JOSHUA WEILERSTEIN (dyrygent), Filharmonia Bałtycka
Miejsce: Elektrownia Muzeum Peenemünde
Filharmonia Bałtycka została założona w 2008 roku przez Uznamski Festiwal Muzyczny i reprezentuje ideę, która dziś jest bardziej potrzebna niż kiedykolwiek wcześniej: jedność kulturową wszystkich dziesięciu krajów regionu Morza Bałtyckiego. W tym roku po raz kolejny będzie gościem na wyspie Uznam i da wyraz tęsknocie za pokojem w Muzeum Peenemünde, miejscu dawnej wojny.
Joshua Weilerstein jest jednym z najbardziej rozchwytywanych dyrygentów swojego pokolenia. 22-letnia fińska skrzypaczka Iidamari Ahonen mieszka w Berlinie. Studiowała między innymi w Akademii Sibeliusa w Helsinkach.
Program:
- Einojuhani Rautavaara: Cantus arcticus
- Jean Sibelius: Koncert skrzypcowy d-moll op. 47
- Jean Sibelius: V Symfonia Es-dur op. 82
Anna Morottaja - Śpiew na kole podbiegunowym
Data: niedziela, 21.09.2025
Godzina: 14:00
Wykonawcy: ANNA MOROTTAJA
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Liepe
Na dalekiej północy Finlandii, za kołem podbiegunowym, leży społeczność Inari. To tutaj urodziła się Anna Margareeta Morottaja. Ponownie ożywiła muzyczną tradycję swojego koczowniczego ludu: Livđe to nazwa nadana kulturze śpiewu ludu Inari. Wydawało się, że zaginęła na zawsze, dopóki badacz Marko Jouste nie odkrył jej nagrań z lat 60. w archiwach fińskiego radia około dwadzieścia lat temu. W najstarszym kościele na wyspie Uznam Anna Morottaja zaprezentuje również sztukę joik - lapońską formę śpiewu, która ożywia dźwiękiem ludzi, miejsca i nastroje.
Mozart Piano Quartet – Młodzież w Wiedniu
Data: niedziela, 21.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: PAUL RIVINIUS (fortepian), MARK GOTHONI (skrzypce), HARTMUT ROHDE (altówka), PETER HÖRR (wiolonczela)
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Krummin
Wiedeń łączy wszystkich trzech kompozytorów tego wieczoru. Jean Sibelius studiował tam, podobnie jak później Ilmari Hannikainen. Ich kwartety fortepianowe wyznaczają początek i koniec secesji z jej senną elegancją. Jednocześnie są to młodzieńcze dzieła kompozytorów - podobnie jak Kwartet fortepianowy op. 25 Johannesa Brahmsa, który tym wiedeńskim debiutem udowodnił, że w muzyce kameralnej można również tańczyć Csárdása.
Program:
- Jean Sibelius: Kwartet fortepianowy c-moll
- Ilmari Hannikainen: Kwartet fortepianowy op. 2
- Johannes Brahms: Kwartet fortepianowy g-moll op. 25
Zmiana klimatu a kultura tradycyjna - wykład i dyskusja
Data: poniedziałek, 22.09.2025
Godzina: 15:00
Wykonawcy: ANNA MOROTTAJA w rozmowie z JÜRI REINVERE
Miejsce: Steigenberger Grandhotel & Spa, Seebad Heringsdorf
Anna Morottaja jest wybitną śpiewaczką i działaczką polityczną ludu Inari Sami z północnej Laponii. Nie tylko kultywuje ich tradycyjną kulturę śpiewu, ale do 2015 roku była także członkinią lapońskiego parlamentu. Na międzynarodowych konferencjach wielokrotnie ostrzega przed konsekwencjami zmian klimatycznych dla stylu życia jej ludu. Podczas swojej podróży na wyspę Uznam zrezygnowała z lotów i podróżowała z niską emisją spalin. W wywiadzie z estońsko-fińskim kompozytorem Jüri Reinvere wyjaśnia, dlaczego jest to tak ważne.
Grand Trio Vilnius - Otwarcie Bałtyckiego Forum Muzycznego
Data: poniedziałek, 22.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: DAILA KUZNECOVAITĖ (skrzypce), DAVID GERINGAS (wiolonczela), PETRAS GENIUŠAS (fortepian)
Miejsce: Schloss Stolpe (Zamek Stolpe)
Grand Trio Vilnius będzie gościć na wyspie Uznam po raz pierwszy. Stały bywalec festiwalu David Geringas założył je w swoim rodzinnym mieście. Trzej przyjaciele przywiozą ze sobą trio fortepianowe, które Jean Sibelius napisał dla siebie i swojego rodzeństwa jako nastolatek - wspomnienia beztroskich letnich dni pod koniec czasów szkolnych.
Program:
- Jean Sibelius: Trio fortepianowe C-dur (Lovisa)
- Jean Sibelius: Malinconia op. 20
- Johannes Brahms: Trio fortepianowe G-dur po sekstecie smyczkowym op. 36 (aranżacja: Theodor Kirchner)
Warsztaty i koncerty szkolne - Muzykanci z Bremy
Data: 22.09 - 26.09.2025
Wykonawcy: Orkiestra Kameralna Unter den Linden, Andreas Peer Kähler
Miejsce: Szkoły na wyspie Uznam / różne miejsca
Pięciu muzyków i narrator opowiadają bajkę "Muzykanci z Bremy" z humorem, wyobraźnią i muzyką. Każdemu zwierzęciu przypisany jest instrument: Fagot, róg, klarnet, trąbka i fortepian. Uczniowie odkrywają instrumenty podczas warsztatów i doświadczają historii w praktycznym wykonaniu.
Muminki nadchodzą! - Otwarcie wystawy
Data: wtorek, 23.09.2025
Godzina: 11:00
Miejsce: Villa Irmgard, Seebad Heringsdorf
Fińsko-szwedzka pisarka Tove Jansson wymyśliła Muminki dokładnie osiemdziesiąt lat temu. Na tej wystawie dla dzieci i dorosłych można zbliżyć się do małych trollopodobnych stworzeń i autorki.
Wstęp wolny
Godziny otwarcia Villi Irmgard: wtorek, czwartek, piątek, sobota: 12-16; poniedziałek, środa, niedziela: nieczynne
Radu Ratoi - koncert laureatów YCA
Data: wtorek, 23.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: RADU RATOI (akordeon)
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Seebad Heringsdorf
"Akordeon to instrument o nieograniczonych możliwościach" - mówi Radu Ratoi. Zwycięzca Young Concert Artists Competition w Nowym Jorku gra utwory od baroku do współczesności - w tym Bacha, Liszta, Saint-Saënsa i Pera Nørgårda.
Program (fragment):
- Rameau: Uwertura do Pigmaliona
- Bach: Passacaglia i fuga c-moll
- Liszt: Étude d'exécution transcendente No. 10
- Nørgård: Anatomic Safari
- Saint-Saëns: Danse macabre
SAHAD - Okno na świat
Data: środa, 24.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: SAHAD & muzycy Filharmonii Bałtyckiej
Miejsce: Villa Esplanade, Seebad Heringsdorf
Sahad Sarr łączy malijski blues, afrobeat, rock i jazz z muzycznymi tradycjami Senegalu. W tym projekcie jego zespół spotyka się z muzykami Filharmonii Bałtyckiej. Muzycznej wymiany między globalnym Południem a regionem Morza Bałtyckiego będzie można doświadczyć podczas wspólnych warsztatów oraz koncertu.
Muzyczna wycieczka po wyspie
Data: czwartek, 25.09.2025
Czas: 10:00-17:00
Wykonawcy: ELAN SAXOPHONQUARTETT, uczniowie mistrzowskiej klasy wiolonczeli Davida Geringasa
Miejsce zbiórki: Kościół Ewangelicki, Seebad Ahlbeck (przystanki: Liepe, Mellenthin, Benz, Zamek Stolpe)
Uznam to plaże i lasy, morze i jeziora, pola, pastwiska i bagna. Jednocześnie wyspa jest starożytnym krajobrazem kulturowym z kościołami i zamkami liczącymi do ośmiuset lat. Wycieczka z przewodnikiem w klimatyzowanym autobusie zabierze Cię z dala od plaż do czterech miejsc z małymi koncertami.
Koncert na leżąco
Data: czwartek, 25.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: FALK SCHÖNFELDER (fortepian), MATT, ROMY MÖHRKE (wokal), HIAS HÜBNER (wiolonczela)
Miejsce: Centrum Obsługi Turystycznej (Tourismus Service Zentrum), Seebad Heringsdorf
Zaufaj sobie, odpręż się, zatop się w muzyce - ten koncert polega tylko na słuchaniu. Klasyczne dźwięki, improwizacja, sferyczne pejzaże dźwiękowe i fińskie kołysanki łączą się podczas leżenia w przyćmionym świetle. Zaproszenie do marzeń i relaksu.
Tango Finlandés
Data: piątek, 26.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: TANELI TURUNEN (wokal), VALENTIN BUTT (bajan), JONAS MÜLLER (fortepian), ALVARO PARRA (skrzypce), LARS KARLIN (puzon), ESKO LAINE (kontrabas)
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Zinnowitz
Jeśli tango wywodzi się z Argentyny, to w Finlandii znalazło swój drugi dom. Tam, gdzie letnie noce nigdy się nie kończą, fińskie tango rozwinęło się w melancholijną formę sztuki. Esko Laine, główny kontrabasista Orkiestry Filharmonii Berlińskiej i jego zespół wprowadzają na scenę międzynarodowe tanga pełne tęsknoty i elegancji.
Fińska Orkiestra Barokowa - Festiwale Bałtyckie
Data: sobota, 27.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: ILKKA HEINONEN (jouhikko/lira smyczkowa)
Miejsce: Miejski Dom Kultury, Świnoujście
Region bałtycki był już w średniowieczu kulturowo zjednoczony przez chrześcijaństwo, Ligę Hanzeatycką i muzykę. Fińska Orkiestra Barokowa przywiezie na wyspę Uznam sakralną i świecką muzykę świąteczną, w tym utwory Carlo Fariny, który pracował w Gdańsku. W międzyczasie Ilkka Heinonen improwizuje na lirze smyczkowej - tradycyjnym fińskim instrumencie.
Koncert laureatów Szkół Muzycznych
Data: niedziela, 28.09.2025
Godzina: 15:00
Wykonawcy: Laureaci "Jugend musiziert" ze szkół muzycznych Wolgast-Anklam, Uecker-Randow i Greifswald
Miejsce: Haus des Gastes, Ückeritz
Rok po roku region Pomorza Zachodniego odkrywa nowe talenty muzyczne, które zasługują na swoje podium. Od samego początku Uznamski Festiwal Muzyczny był zaangażowany w promowanie młodych talentów. Młodzi laureaci zaprezentują swoje umiejętności podczas bezpłatnego koncertu.
Wstęp wolny
Zespół Gamut! - FLOS
Data: niedziela, 28.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: AINO PELTOMAA (wokal, średniowieczna harfa kolanowa, bębny ramowe, glockenspiel), JUHO MYLLYLÄ (flety, wokal, elektronika), ILKKA HEINONEN (jouhikkos, wokal, elektronika), TUOMAS NORVIO (elektronika), VAPPU ROSSI (rysunek na żywo)
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Benz
FLOS to projekt koncertowy o przemijaniu i pamięci. Muzyka, rysunek na żywo i dźwięki elektroniczne łączą się, tworząc wielowarstwową refleksję na temat delikatnego piękna, cichej nadziei i transformacji naszego środowiska. Średniowieczne melodie spotykają się z nowoczesną sztuką dźwięku i ilustracją na żywo.
Koncert Finałowy Bałtyckiego Forum Muzycznego
Data: poniedziałek, 29.09.2025
Godzina: 17:00
Wykonawcy: Uczestnicy kursu mistrzowskiego z DAVIDEM GERINGASEM (wiolonczela) i TAMAMI TODA-SCHWARZ (fortepian)
Miejsce: Schloss Stolpe (Zamek Stolpe)
Tydzień prób, nauki i eksperymentów we wszystkich salach Zamku Schloss Stolpe. Teraz uczestnicy wiolonczelowego kursu mistrzowskiego Davida Geringasa prezentują swoje wyniki - program pozostaje niespodzianką.
Värttinä - Folk po fińsku
Data: wtorek, 30.09.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: VÄRTTINÄ (fiński zespół żeński)
Miejsce: Villa Esplanade, Seebad Heringsdorf
Ich ścieżka dźwiękowa do musicalu Władca Pierścieni, który miał premierę w Toronto w 2006 roku, przyniosła im międzynarodową sławę. Zespół Värttinä - co oznacza "wrzeciono" - wywodzi się z karelskiej tradycji ludowej, w której kobiety śpiewają, a mężczyźni grają na instrumentach. Jednak ich muzyka wykracza daleko poza tradycję i łączy siłę, rytm i głos z nowoczesnym wizerunkiem kobiet. Folk i rock - bez sprzeczności.
Mika Kares - recital
Data: środa, 01.10.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: MIKA KARES (bas), KIRILL KOZLOVSKI (fortepian)
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Seebad Ahlbeck
Mika Kares jest nowym fińskim gigantem basu na wielkich scenach operowych świata. W ramach Festiwalu Bayreuth odgrywa obecnie rolę Hagena w operze ,,Zmierzch Bogów” (Götterdämmerung). Na wyspie Uznam śpiewa romantyczne pieśni ze swojej ojczyzny, które odzwierciedlają intensywne doświadczenie krajobrazu.
Program: pieśni i utwory fortepianowe Johannesa Brahmsa, Richarda Wagnera, Tauno Pylkkänena, Toivo Kuuli, Oskara Merikanto.
Fińska literatura światowa - czytanie
Data: czwartek, 02.10.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: ROBERT STADLOBER (czytanie), HIDEYO HARADA (fortepian) Miejsce: Kościół Ewangelicki, Miasto Usedom
Fińska powieść narodowa ,,Siedmiu braci” Aleksisa Kivi jest pełna humoru, twardości i ciepła serca. Robert Stadlober czyta fragmenty przy akompaniamencie muzyki fortepianowej fińskiego romantyzmu narodowego.
Program:
Teksty Aleksisa Kiviego
Muzyka fortepianowa Selima Palmgrena, Jeana Sibeliusa, Erkkiego Melartina
Satumaa - Tango na plaży
Data: piątek, 03.10.2025
Godzina: 11:00
Wykonawcy: MARTIN WELP (wokal/gitara), JÖRG SIEPER (fortepian), CHRISTIAN RUNGE (skrzypce), ANDREAS GROP (bas)
Miejsce: Namiot koncertowy, An der Seebrücke, Seebad Ahlbeck
Satumaa oznacza "bajkową krainę" - miejsce za morzem, gdzie mieszka odległa ukochana. Berliński kwartet tangowy o tej samej nazwie przenosi fińskie tango na nadbałtycką plażę. Muzyka taneczna, melancholia i radość życia - wszystko w jednym dźwięku.
Sundqvist Quintet - Uroczysty koncert z okazji Dnia Zjednoczenia Niemiec
Data: piątek, 03.10.2025
Godzina: 17:00
Wykonawcy: CHRISTOFFER SUNDQVIST (klarnet), ANNA-LIISA BEZRODNY (skrzypce), PAULA SUNDQVIST (skrzypce), JAKOB DINGSTAD (altówka), JAN-ERIK GUSTAFSSON (wiolonczela)
Miejsce: Kościół Ewangelicki, Seebad Heringsdorf
Bernhard Henrik Crusell żył w czasach Mozarta i był miłośnikiem klarnetu. Christoffer Sundqvist i jego zespół wprowadzają na scenę muzykę klarnetową od Crusella do Mozarta.
Program:
- Krzysztof Penderecki: Kwintet klarnetowy
- Jüri Reinvere: Hävijää
- Bernhard Crusell: Kwartet klarnetowy nr 3 D-dur op. 7
- Wolfgang Amadeusz Mozart: Kwintet klarnetowy A-dur KV 581
Sauna nad morzem
Data: 02.10 - 05.10.2025
Godzina: codziennie w godzinach 15:00-18:00
Miejsce: Seebad Ahlbeck, obok namiotu koncertowego
Oddychaj, rozgrzej się, zanurz się: Tuż obok namiotu koncertowego sauna fińska zaprasza na relaks - z widokiem na Bałtyk i dostępem do morza. Dostępne są dwie sauny - jedna dla kobiet, druga dla mężczyzn. Przygoda jak na dalekiej północy a w środku wyspy Uznam.
Wstęp wolny / informacje w namiocie koncertowym
NDR Elbphilharmonie Orchester - Koncert symfoniczny Musikland MV
Data: sobota, 04.10.2025
Godzina: 20:00
Wykonawcy: CAMILLA NYLUND (sopran), SUSANNA MÄLKKI (dyrygent), NDR Elbphilharmonie Orchester
Miejsce: Elektrownia Muzeum Peenemünde
Finlandia słynie z wielu światowej klasy dyrygentów. Susanna Mälkki jest pionierką. Przyniosła ze sobą dzieło, które Jean Sibelius porównał do zapachu pierwszego śniegu: jego szóstą symfonię. Sopranistka Camilla Nylund interpretuje "Luonnotar", poemat symfoniczny pełen nordyckiego mistycyzmu.
Program:
– Wilhelm Stenhammar: Excelsior! op. 13
– Jean Sibelius: Luonnotar op. 70
– Jean Sibelius: symfonia Nr. 6 d-Moll op. 104
TampereRaw - Komety i pierzaste chmury
Data: niedziela, 05.10.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: Zespół TampereRaw
Miejsce: Haus des Gastes, Seebad Bansin
Pierzaste chmury dźwięku: Tapio Nevanlinna zainspirował się chmurami cirrus do stworzenia precyzyjnie wykonanych utworów muzyki kameralnej. Jennah Vainio stworzyła utwory o miękkich, ciepłych i elegijnych tonach - inspirowane między innymi Quatuor pour la fin du temps Oliviera Messiaena.
Program (fragment):
- Tapio Nevanlinna: 6 Impromptus (UA), Cirrus
- Jennah Vainio: End Credits, The Comet
- Dalsze utwory
Gęsi, drzewa, sny artystów - czytanie
Data: piątek, 10.10.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: FRANK ARNOLD (czytanie), JAN BRACHMANN (fortepian)
Miejsce: Hotel Usedom Palace, Seebad Zinnowitz
Trzech fińskich autorów, trzy spojrzenia na ludzi, przyrodę i społeczeństwo: Matti Mäkelä z subtelnym humorem opowiada o świecie gęsi. Eino Säisä porusza temat samotności w podeszłym wieku i rolnictwa, Solveig von Schoultz zastanawia się nad rolą kobiet w świecie sztuki. Programowi towarzyszy klasyczna fińska muzyka fortepianowa.
Teksty:
- Matti Mäkelä: ,,Gęś”
- Eino Säisä: ,,Drzewo domowe”
- Solveig von Schoultz: ,,Rysunek węglem“, nieukończony
Muzyka: Jean Sibelius, Erkki Melartin, Agnes Tschetschulin, Ilmari Hannikainen
YL Męski Chór Helsinki – wielki Koncert Chóralny i zakończenie Festiwalu
Data: sobota, 11.10.2025
Godzina: 19:30
Wykonawcy: Ylioppilaskunnan Laulajat (YL Męski Chór Helsinki)
Miejsce: Kościół św. Piotra, Wolgast
Najstarszy fińskojęzyczny chór - założony w 1883 roku na Uniwersytecie w Helsinkach - jest ulubieńcem publiczności w całej Finlandii. Pieśniami ludowymi, patriotycznymi przyśpiewkami i zaskakującym humorem Męski Chór YL zakończy Uznamski Festiwal Muzyki 2025.
Tłumaczenie i opracowanie: Lidia Miecznik – współpraca zagraniczna/WRG/30.07.2025.
© Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i wykorzystywanie materiałów bez zgody redakcji zabronione.
Tygodnik "WYSPIARZ niebieski"
Świnoujście • ul. Armii Krajowej 12 • Pasaż Centrum • I piętro, p. 109
Tel. +48 91 327 10 64 • Tel./Fax +48 91 321 54 36
www.wyspiarzniebieski.pl