Za analizą stoi zespół doświadczonych ekspertów: ekonomistów, planistów, inżynierów, ekologów i urbanistów. Wśród autorów znalazły się takie nazwiska jak Maciej Mysona, dr Maria Zych-Lewandowska czy Julian Politt, a także konsultanci o imponującym doświadczeniu – kpt. ż. ś. Czesław Julian Szarek czy kmdr Mirosław Tuliszka. Takie zestawienie nazwisk gwarantuje, że raport nie jest akademicką fantazją, lecz może być narzędziem decyzyjnym. Zespół Doradców Gospodarczych TOR Sp. z o.o. to polska firma specjalizująca się w doradztwie strategicznym, analizach rynkowych oraz planowaniu inwestycji infrastrukturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem transportu, logistyki i mobilności.
Terminal, czyli co?
Plan zakłada budowę ogromnego terminalu kontenerowego na wschód od obecnej infrastruktury portowej Świnoujścia. Dwa nabrzeża, ponad 300 ha terenu lądowego i wodnego, tor wodny o głębokości 17 metrów, pełne zaplecze drogowe i kolejowe, a w perspektywie – nawet 2 miliony TEU rocznie. To więcej niż roczne przeładunki całego portu w Gdyni.
Inwestorem jest Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, partnerem – Urząd Morski, a w tle państwowe firmy i duży prywatny operator portowy. Terminal miałby ruszyć w 2029 roku. Przewidywany koszt: co najmniej 3,5 miliarda złotych.
Brakuje konsultacji. Brakuje uczciwego dialogu
Najmocniejsze zarzuty zawarte w analizie dotyczą komunikacji ze strony inwestora. Rada Programowa raportu otwarcie wskazuje na brak dostępu do dokumentów podstawowych – jak studium wykonalności czy rzeczywiste dane dotyczące przeładunków. Miasto Świnoujście nie miało wglądu w podstawy decyzji inwestycyjnych. Podobnie jak mieszkańcy – konsultacje społeczne były symboliczne, a polityka informacyjna ZMPSiŚ "skrajnie odmienna" od tej prowadzonej np. przez terminal w Gdańsku.
Przyszłość nie kończy się w 2029 roku
To, co robi największe wrażenie, to długofalowa perspektywa przyjęta przez autorów raportu. GTK nie jest tylko inwestycją na pięć lat. To coś, co zmieni krajobraz Świnoujścia i jego funkcjonowanie na całe pokolenia. I trzeba to uczciwie powiedzieć: miasto będzie inne. Mniej kurortowe, bardziej przemysłowe. Mniej dostępne dla pieszych i rowerzystów, bardziej dla TIR-ów i pociągów.
Argumenty "za": impuls gospodarczy i infrastrukturalny
GTK ma potencjał, by stać się jednym z najważniejszych portów kontenerowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Szacowana przepustowość do 2 mln TEU rocznie, nowe miejsca pracy, rozwój zaplecza logistycznego i infrastruktury kolejowo-drogowej – to tylko niektóre z obietnic inwestora. Terminal może ożywić gospodarczo zachodniopomorską część Polski, przyciągając nie tylko towarowe strumienie z południa kontynentu, ale i kapitał inwestycyjny.
Argumenty "przeciw": hałas, chaos, zanik tożsamości miejsca
Ale Świnoujście to nie tylko gospodarka. To również miasto ludzi, natury i turystyki. Raport nie pomija faktu, że planowana inwestycja może poważnie zakłócić układ urbanistyczny i rytm życia miasta. Wskazuje na niedoszacowane skutki hałasu, emisji, zanieczyszczenia wód oraz ryzyko degradacji obszarów Natura 2000. Szczególną troską objęto dzielnicę Warszów, która – według prognoz – poniesie największe społeczne koszty.
Raport wskazuje także na możliwość spadku atrakcyjności turystycznej zarówno Świnoujścia, jak i sąsiednich Międzyzdrojów. Obawa o zanik walorów krajobrazowych i obciążenie ruchem ciężarowym oraz kolejowym w szczycie sezonu to nie są sprawy marginalne.
Nie tylko dla nas, ale i dla tych, którzy tu dopiero zamieszkają
To opracowanie jest nie tylko odpowiedzią na dzisiejsze pytania. To głos w imieniu przyszłych mieszkańców Świnoujścia – tych, którzy za dwadzieścia czy pięćdziesiąt lat będą żyć z konsekwencjami decyzji podjętych dziś. Czy znajdą tu zrównoważony rozwój, czy też przestrzeń zdominowaną przez przemysłowy gigantyzm?
Potrzebujemy mądrej decyzji, nie propagandy
Raport pokazuje wyraźnie – inwestycja o takim ciężarze gatunkowym nie może być decyzją jednostronną. Wymaga dialogu, kompromisów, transparentności i oparcia się na faktach, a nie ambicjach politycznych. Rekomendacje zawarte w analizie (których realizacja powierzona została prezydentowi miasta) to drogowskazy – ale ich przestrzeganie będzie testem dojrzałości lokalnej polityki.
Przeczytaj ten raport
Ten dokument nie jest ani za, ani przeciw. Jest za myśleniem. Za odpowiedzialnością. Za planowaniem w skali dekad, a nie kadencji. Każdy mieszkaniec Świnoujścia, każda osoba zainteresowana losem Świnoujścia i Międzyzdrojów powinna się z nim zapoznać.
Raport do pobrania pod adresem: https://www.swinoujscie.pl/uploads/files/WOJCIECH/projekt_uchwaly_przyjecie_analizy_Rady_Programowej.pdf
Wojciech Basałygo
Podinspektor
Biuro Informacji i Konsultacji Społecznych
Urząd Miasta Świnoujście
© Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i wykorzystywanie materiałów bez zgody redakcji zabronione.
www.wyspiarzniebieski.pl